فرمت های عکس و کاربردهای آن ها

اگر گرافیست هستید یا به گرافیک علاقه دارید یکی از اولین اطلاعاتی که باید کسب کنید تفاوت فرمت های عکس و کاربردهای آن هاست. درواقع هر کار گرافیکی فرمت مناسب خود را میطلبد. آشنایی با فرمت های عکس مختلف به شما کمک میکند که با انتخاب بهترین فرمت کیفیت کار خود را افزایش دهید. این موضوع در پروژه های چاپی و لوگو که انتخاب فرمت اشتباه میتواند تمام زحمات شما را از بین ببرد اهمیتی دوچندان دارد.

انواع فرمت های عکس و کاربرد های آن ها مطلبی است که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم اما پیش از آن باید با دو مفهوم رستر و وکتور آشنا شوید.

رستر یا وکتور…

تصاویر به طور کلی به دو دسته رستر و وکتور تقسیم می شوند. تصویر رستر (Raster) از مجموعه ای از پیکسل ها تشکیل می شود. این پیکسل ها مثل موزاییک کنار یکدیگر قرار می گیرند و یک تصویر را می سازند. اگر تصاویر رستر را بیش از حد زوم کنید تصویر کیفیت خود را از دست میدهد و پیکسل ها ظاهر میشوند. فرمت های عکس JPEG،GIF و PNG از سری پیکسل ها ساخته میشوند و رستر محسوب میشوند.

اما تصاویر وکتور از پیکسل ها تشکیل نمی شوند. یک تصویر وکتور با معادلات ریاضی و موقعیت مکانی هر نقطه مشخص میشود به همین دلیل اگر یک وکتور را هرچقدر هم زوم کنید با حالت پیکسلی و بی کیفیتی که در رستر ها ایجاد می شد مواجه نمی شوید. در واقع شما می توانید تصاویر با فرمتت های وکتور خود را میتوانید بدون افت کیفیت، به اندازه دلخواه بزرگ یا کوچک کنید. فرمت های تصویری EPS ،AI و SVG از فرمت های رایج وکتوری هستند.

 (Joint Photographic Expert Group) JPEG / مشهورترین فرمت عکس

میتوان گفت JPEG پرکاربردترین فرمت تصویر است. یکی از مهمترین مزایای این فرمت این است که تقریبا تمامی دستگاه ها قادر به ساپورت آن هستند. این فرمت رستر با فشرده سازی همراه با اتلاف است، به این معنی که زوم کردن و افزایش بزرگنمایی همراه با کاهش کیفیت است.

فرمت مورد استفاده بسیاری از دوربین های دیجیتال JPEG است. این فرمت بخاطر حجم نسبتا کم و سازگاری با بسیاری از دستگاه ها برای استفاده در وب سایت ها بسیار مناسب است و باعث کند شدن وب سایت شما بخاطر حجم بالای عکس نمیشود. در بین فرمت های عکس؛ فرمت JPEG رنگ های بیشتری را شامل میشود و میتواند تصاویری با جزییات را نیز به خوبی به نمایش بگذارد. این فرمت شامل حدود 16 میلیون رنگ میشود که گاها برای چاپ نیز استفاده میشود.

(لازم به ذکر است که روند طراحی و تولید فایل های چاپی موضوعی بسیار تخصصی است و در یک مقاله نمی گنجد. اگر به طراحی گرافیک علاقه مندید یا نیاز به یادگیری فرآیند آماده سازی فایل های خود برای چاپ دارید خوشحال می شویم به صفحه آموزش گرافیک ما مراجعه فرمایید.)

PNG(Portable Network Graphicsphics)

فرمت عکس PNG نیز مانند JPEG بسیار پرکاربرد است و با بیشتر سیستم ها سازگار است. PNG یک فرمت تصویری رستر با فشرده سازی بدون اتلاف است. به این معنا که شما میتوانید تصاویر با این فرمت را بدون کاهش کیفیت ادیت کنید. به فرمت PNG گاها فرمت عکس بدون پس زمینه نیز می گویند. برای درک بهتر این موضوع بهتر است بدانید که آیکون تمامی نرم افزار های روی تلفن همراه و رایانه شخصی شما، PNG است.

این فرمت برای تصاویر با نوشته مناسب تر است زیرا در فرمت JPEG ممکن است کاهش کیفیت باعث ناخوانا شدن متن شود ولی در فرمت PNG کیفیت تصویر حفظ میشود. هرچند تصاویر با این فرمت در وب سایت کندتر ظاهر می شوند اما برای مواردی که حفظ کیفیت اهمیت دارد مانند نمونه کار ها، در وب سایت نیز بکار میروند. فرمت تصویری PNG را میتوان برای نمایش لوگو نیز استفاده کرد.

RAW / فرمت عکس خام

شاید فرمت RAW نام آشنا ترین و کاربردی ترین فرمت عکس برای عکاسان باشد. کلمه RAW در زبان انگلیسی به معنای خام نیز به کار میرود .این فرمت برای عکس های خام و آماده ادیت بسیار کاربرد دارد زیرا امکان ویرایش زیادی در اختیار ادیتور می گذارد و برای تغییر رنگ و کانترست مناسب است. در واقع فرمت RAW اولین فرمتی است که بعد از فشار دادن دکمه دوربین تصویر با آن متولد میشود. اما این فرمت بخاطر حجم بسیار بالایش به هیچ وجه برای به اشتراک گذاری در وب سایت مناسب نیست.

GIF(Graphic Interchange Format)

این فرمت کیفیت بالایی ندارد و بیشتر مواقع بصورت پیکسل، پیکسلی است، اما برتری ویژه ای نسبت به سایر فرمت ها دارد. فرمت GIF علاوه بر نمایش تصاویر ثابت معمولی قادر به نمایش انیمیشن های کوتاه نیز است. این فرمت در شبکه های اجتماعی بسیار کاربرد دارد همچین برای بنر های تبلیغاتی در وب سایت ها هم از فرمت GIF استفاده میشود.