وایت بالانس در عکاسی چیست؟
عکاسی هنر ثبت لحظات و احساسات می باشد. عکاس ، هنرمندی است که با توانایی های خود سعی در انتقال این حس و پیام به مخاطب دارد و برای انجام ماموریت خود به بهترین نحو نیاز به تسلط بر مفاهیم پایه ای دارد. وایت بالانس در عکاسی یکی از اصطلاحات و تعاریف پایه در این شاخه هنری می باشد که در این مقاله به آن می پردازیم. پس با ما تا انتها همراه باشید تا تعریفی کامل از وایت بالانس و حالت های مختلف آن در دوربین های دیجیتال و تلفن های همراه داشته باشیم.
وایت بالانس در عکاسی در واقع مفهومی برای تنظیم رنگ و نور موجود در عکس می باشد. این کار به این منظور انجام می شود که رنگ های موجود عکس در طبیعی ترین حالت خود به ثبت برسند. این اصطلاح در شاخه های مختلف عکاسی کاربرد دارد و منحصر به ژانر خاصی نمی باشد. همانقدر که یک عکاس تبلیغاتی سعی در ثبت طبیعی ترین رنگ محصول دارد برای عکاس منظره نیز طبیعی بودن رنگ سوژه و جزئیات آن اهمیت دارد.
وایت بالانس در عکاسی به منظور تنظیم میزان سردی و گرمی رنگ ها انجام می شود. برای این کار ملاک نور خورشید یا Sunlight می باشد و دوربین های مختلف با تزریق رنگ های سرد یا گرم سعی در تنظیم دمای رنگ های موجود دارند.
دمای رنگ
نور مهم ترین عنصر در عکاسی می باشد. اگر نوری نداشته باشیم در واقع تصویری هم نخواهیم داشت. این موضوع دلیل اهمیت بالای نورپردازی در عکاسی ، تصویر برداری و انیمیشن سازی را مشخص می کند. پیش از پرداختن به دمای رنگ که یکی از مشخصه های اصلی نور می باشد بیایید به نحوه تولید نور بپردازیم.
اگر اجسامی مانند پلاتین را تا حدی گرم کنیم از خود نور تولید می کنند. نور تولیدی از جسم در دماهای مختلف رنگ های متفاوتی نیز دارند. هرچقدر دمای منبع نوری بیشتر باشد رنگ آن متمایل به بنفش و آبی می شود و برعکس هرچقدر دمای منبع نوری کمتر باشد رنگ نور تولیدی آن در طیف قرمز و نارنجی خواهد بود. این مفهوم را در حالت کلی دمای رنگ می گویند و با کلوین بیان می شود. به عنوان مثال دمای نور سفید 5200 تا 6000 کلوین می باشد.
طیف های رنگی قرمز و نارنجی را نورهای گرم و طیف رنگی بنفش و آبی را نورهای سرد می نامند. این نام گذاری برعکس دمای منبع نوری می باشد. یعنی منابع نوری در دمای پایین تر نورهای گرم (قرمز و نارنجی) و در دمای بالاتر نورهای سرد (بنفش و آبی) تولید می کنند.
تنظیمات وایت بالانس در عکاسی از محیط های مختلف
هر محیطی شرایط نوری خاص خود را دارد. این موضوع به دلیل منابع نوری متفاوت در محیط های مختلف می باشد. به همین دلیل ، هر عکاس در محیط های مختلف تنظیمات وایت بالانس دوربین خود را در تغییر می دهد تا رنگ ها را در طبیعی ترین حالت خود به ثبت برساند. شرکت های مختلف نیز به منظور سهولت کار ، حالت های آماده ای را در دوربین های تولیدی خود قرار داده اند که با هم بررسی می کنیم:
حالت Auto
در این حالت دوربین به وسیله نور سنج خود به صورت اتوماتیک وایت بالانس را در بازه 3000 تا 7000 کلوین تنظیم می کند. حالت Auto اکثرا نتیجه قابل قبولی ارائه می دهد و می توان گفت گزینه مورد اعتماد اکثرا عکاسان می باشد. هرچند بعضا حالت اتوماتیک دچار نقص هم می شود. به عنوان مثال اگر رنگ نور ما خارج از بازه دمایی بالا و دارای تن های رنگی بسیار قوی باشد حالت اوماتیک دچار خطا می شود و رنگ ها را در طبیعی ترین حالت خود به نمایش نمی گذارد.
حالت کلوین
در این حالت دوربین طیف های دمایی مشخصی را در اختیار عکاس می گذارد و عگاس با در نظر گرفتن نور موجود در محیط یکی از آن ها را انتخاب می کند. درواقع اگر رنگ نور محیط سرد باشد عکاس عدد بالاتر و اگر نور گرم باشد عدد پایین تر را انتخاب می کند.
حالت های پیش فرض
برای راحتی کار در دوربین های مختلف حالتی هایی هم به صورت پیش فرض وجود دارد:
حالت فلورسنت (Fluorescent)
این حالت زمانی استفاده می شود که منبع نوری موجود در محیط ما فلورسنت باشد. به دلیل اینکه فلورسنت ، منبع نوری سردی محسوب می شود برای تنظیم وایت بالانس در عکاسی از محیط های با این منبع نوری ، دوربین با گرم کردن طیف نوری موجود نتیجه را بهبود می بخشد.
حالت ابری (Cloudy)
نور موجود در محیط های ابری سرد می باشد. به همین علت دوربین در این حالت با گرم کردن نور محیط ، رنگ های موجود را طبیعی تر می کند.
حالت روشنایی روز یا نورمستقیم (Daylight – Direct Sunlight)
این حالت در عکاسی در محیط باز و با تابش نور خورشید مورد استفاده قرار می گیرد. نمی توان به صورت دقیق گفت که دوربین طیف رنگ ها را سردتر یا گرم تر میکند زیرا در شرایط مختلف نور مستقیم خورشید در قیاس با نور سفید می تواند دمای کمتر یا بیشتری داشته باشد.
حالت تنگستن (Tungsten)
منبع نوری لامپ های زرد معمولی تنگستن می باشد که نوری گرم محسوب می شود. پس به همین علت در حالت تنگستن ، دوربین با سرد کردن طیف نوری رنگ های موجود در عکس را به واقعیت نزدیک تر می کند.
حالت سایه (Shade)
این حالت همانطور که از اسمش پیداست در عکاسی از محیط های سایه کاربرد دارد. نور موجود در سایه ها سرد می باشد و دوربین در این حالت طیف نوری را گرم تر می کند.
حالت فلش (Flash)
اگر منبع نوری شما فلش می باشد دوربین را در این حالت قرار دهید. نور فلش ها هم سرد می باشد پس در این حالت دوربین طیف رنگی گرم به عکس اضافه می کند.
حالت سفارشی (Custom)
اگر در شرایطی قرار گرفتید که تنظیم وایت بالانس در عکاسی سوژه برای شما دشوار شد می توانید از حالت سفارشی یا Custom استفاده کنید. این حالت زمانی استفاده می شود که قادر به تنظیم بهترین حالت نباشیم. برای استفاده از حالت سفارشی ابتدا باید کاغذی کاملا سفید را در مرکز کادر عکاسی خود قرار دهیم. دقت کنید که کاغذ ما باید دقیقا در محل قرار گیری سوژه باشد و کل کادر دوربین را احاطه کند.
پس از عکاسی از کاغذ مورد نظر به قسمت تنظیمات رفته و حالت وایت بالانس را بر روی Custom قرار می دهیم. دوربین ما به صورت خودکار از عکس های بعدی وایت بالانس را متناسب با عکس کاغذ سفید تنظیم می کند. این حالت در دوربین های کمپانی نیکون با عنوان Custom White Balance و در دوربین های شرکت کانن با عنوان Preset Manual قابل استفاده می باشد.
تنظیم تراز سفیدی در نرم افزار
آیا می توان پس از عکاسی هم تراز سفیدی را کنترل کرد؟ بله!
هرچند بهترین حالت تنظیم وایت بالانس در هنگام عکاسی و در محیط می باشد اما گاها به دلایل مختلف بعد از عکاسی هم نیاز به تغییر وایت بالانس می باشد. گاها پیش می آید که حالت وایت بالانس صحیحی را در هنگام عکاسی انتخاب نکرده اید یا عکس توسط شخص دیگری ثبت شده است و در هنگام ویرایش شما متوجه تراز سفیدی نا صحیح عکس می شوید. در این لحظات نرم افزارها به کمک شما می آیند!
در نرم افزار هایی نظیر Adobe Photoshop یا Adobe Lightroom به راحتی می توان وایت بالانس عکس را تغییر داد. هرچند تنظیم وایت بالانس در نرم افزارهای مختلف به مهارت ، تجربه و درک درستی از نور و رنگ دارد اما اگر فرمت عکس شما RAW باشد این کار به راحتی انجام می گیرد.
همانطور که می دانید دوربین های دیجیتال قادر به ثبت تصویر به دو فرمت رایج RAW و JPEG می باشند. در حالت RAW که فرمت خام دوربین است تمام حالت های پیش فرض که به آن ها اشاره کردیم قابل دسترسی می باشد. شما کافیست به سادگی حالت وایت بالانس را بر روی Flash یا Tungsten قرار دهید و نرم افزار به صورت اتوماتیک با اضافه کردن طیف رنگی سرد یا گرم ، تراز سفیدی شما را کنترل کند. علاوه بر این حالت که در فرمت JPEG وجود ندارد طیف تنظیم وایت بالانس در فرمت خام RAW بسیار گسترده تر می باشد. این مورد یکی از دلایل استفاده همیشگی عکاسان از فرمت RAW می باشد.
تنظیم وایت بالانس در عکاسی توسط گوشی
پیشرفت مثال زدنی کیفیت عکس های ثبت شده توسط تلفن های همراه ، باعث ظهور پدیده موبایلگرافی توسط عکاسان آماتور شده است. کمپانی های ساخت تلفن های همراه نیز با توجه به علاقه مردم به عکاسی توسط گوشی امکانات دوربین های خود را روز به روز افزایش می دهند.
امروزه با گسترش امکانات و تکنولوژی ، تلفن های همراه نیز قادر به تنظیم وایت بالانس محیط می باشند. شاید باعث تعجب شما باشد که اکثر حالت های پیش فرضی که در طول مقاله به آن ها اشاره کردیم در گوشی ها همراه قرار گرفته اند. شما به راحتی کافیست به منوی pro دوربین گوشی خود مراجعه کرده و حالت پیش فرض وایت بالانس خود را انتخاب کنید!