انواع نما در عکاسی و سینما
انواع نما در عکاسی و سینما مطلب مهمی در حوزه تصویر است که ما در آژانس تبلیغاتی فر به آن پرداختیم. نما در عکاسی میدان دیدی است که توسط سنسور دوربین دیجیتال ثبت می شود. این تعریف در سینما و حوزه ویدیوگرافی کمی متفاوت می باشد. در سینما؛ نما بخشی از فیلم است که در فاصله یک روشن و خاموش کردن دکمه ریکورد دوربین گرفته می شود. این مفهوم را نباید با پلان و برداشت نهایی اشتباه گرفت زیرا هر فیلم دستخوش فرایند تدوین می شود. بنابراین ممکن است نتیجه نهایی کمی متفاوت با فیلم برداری اولیه باشد.
دسته بندی انواع نما در عکاسی و سینما
نما ها در حالت کلی با 3 روش دسته بندی می شوند:
- انواع نما بر حسب اندازه سوژه
- انواع نما براساس زاویه دید دوربین
- انواع نما با توجه به نوع حرکت دوربین
انواع نما در عکاسی و سینما برحسب اندازه سوژه
این دسته بندی در گذشته با عنوان فاصله دوربین و سوژه هم نام گذاری میشد. این تعریف پس از ورود لنزهای با فاصله کانونی مختلف و گسترش ابزار عکاسی و فیلم سازی دچار تغییر شد. دلیل این تغییر این بود که عکاس یا فیلم بردار امروزی می تواند با استفاده از یک لنز TELEPHOTO به راحتی بدون نیاز به نزدیک شدن، تصویری بسیار بسته از سوژه مد نظر خود ثبت نماید. یا در نقطه مقابل با استفاده از یک لنز واید بدون فاصله گرفتن از سوژه تصویر بازتری ثبت کرد.
به این ترتیب این دسته بندی با توجه به اندازه سوژه در نماهای مختلف انجام می گیرد. برای ارائه بهتر مفهوم نماها در ادامه مقاله سوژه هدف خود را یک انسان در نظر می گیریم. حال می توانیم درک بهتری از نما های مختلف داشته باشیم.
Extreme Long Shot
حتما با نما بسیار باز و منظره دید بسیار وسیع پلان ابتدایی اغلب فیلم ها برخورد داشته اید.این نما که محل وقوع داستان فیلم و کشمکش شخصیت ها می باشد تحت عنوان Extreme Long Shot نام گذاری می شود. نام دیگر این نما فوق باز می باشد که در ان جزئیات قابل مشاهده نیست و صرفا وظیفه معرفی موقعیت و محل اتفاق افتادن داستان را بر عهده دارد.
Long Shot
در این نما سوژه اصلی و قسمتی از محیط اطراف آن نمایان می شود. این نما تعریفی از تاثیر محیط اطراف به سوژه و یا برعکس را به ما ارائه می دهد. این نما می تواند گزینه بسیار مناسبی برای پلان پایانی یک فیلم باشد.جایی که مخاطب پس از اطلاع از جزئیات داستان می تواند قضاوت بهتری از رابطه محیط و فضا با سوژه برای خود داشته باشد. برای مثال می توانید پلان آخر فیلم Fight Club یکی از آثار درخشان دیوید فینچر را مشاهده کنید.
Full Shot
اگر سر تا پای سوژه خود را در معرض دید مخاطب قرار دهیم یک Full Shot ثبت کرده ایم. بیشتر تمرکز این نما بر روی سوژه است و به ارتباط آن با محیط و فضا نمی پردازد. در این حالت ما میتوانیم وضعیت جسمانی سوژه خود را کاملا مشاهده کنیم ولی راجب وضعیت روحی و احساسی ان نمی توانیم نتیجه گیری کنیم.
Medium Long Shot
نام دیگر این نما سه چهارم می باشد. همین نام احتمالا بهترین تعریف برای این نما می باشد. اگر بالای زانو تا سر شخصی را داخل کادر خود قرار دهید در واقع یک Medium Long Shot ثبت می کنید.
Cowboy Shot
شاید با صحنه دوئل دو تیرانداز در فیلم های وسترن برخورد کرده اید. قابی از تصویر که نیمه بالای ران تا بالای سر کابوی را به تصویر می کشد یک Cowboy Shot است. این نما در واقع نام خود را از همین فیلم های وسترن برگرفته است.
Medium Shot
این نما یکی از پرطرفدار ترین نماها در دنیای فیلم سازی می باشد.در این حالت کمر به بالا تا سر سوژه داخل کادر قرار می گیرد و تا حدود زیادی جزئیات سوژه مشخص می شود.
Medium Close-up
همانطور که از نام این نما پیداست پلی بین Medium Shot و Close Up می باشد. در یک نمای Medium Closeup قفسه سینه یا شانه تا بالای سر سوژه قرار می گیرد.
Close Up
در این نما سر و صورت شخصیت داخل کادر ما قرار می گیرد.این نما به دلیل جزئیات بسیار بالای چهره برای نمایش احساسات و حالت روحی سوژه استفاده می شود.
Choker
این نما درواقع جزئی از close up می باشد.در این نما بالای دهان تا پیشانی شخص داخل کادر ما قرار می گیرد.
Extreme Close Up
این نما بالاترین جزئیات را از اعضای کوچک چهره مثل چشم ها و بینی به نمایش می گذارد. هرچند کادر بندی با جزئیات بالا از ابرو ها یا بینی هم جزو این نما محسوب می شوند ولی غالبا این نما در عکاسی از چشم ها کاربرد دارد. بهتر است اضافه کنیم که نمای با جزئیات بسیار بالا از چشم ها با نام نمای ایتالیایی نیز شناخته می شود.
جمع بندی انواع نما در عکاسی و سینما برحسب اندازه سوژه
انواع نما در عکاسی و سینما برحسب زاویه دید دوربین
در سینما و عکاسی از تصاویر برای انتقال دادن پیام و تعریف کردن یک داستان استفاده میشود. زاویه دوربین تاثیرعمیقی بر بیننده و برداشت او از فیلم دارد. بسته به داستانی که قصد تعرف کردن آن را داریم و چیزی که میخواهیم بیشتر توجه بیننده را جلب کند زاویه دوربین باید تغییر کند. بیننده زمانی این داستان را به درستی درک میکند که ما با انتخاب زاویه درست داستان را به بهترین نحو منتقل کنیم. به همین دلیل باید انواع نما در عکاسی و کابرد آن را بدرستی بشناسیم.
1- زاویه هم تراز چشم (Eye-level Angle) :
وقتی دوربین هم سطح با چشم سوژه قرار بگیرد به آن نمای همتراز چشم می گویند. این نما در عکاسی و سینما بسیار پرکاربرد است. از آنجایی که این نما مطابق با زاویه دید معمول ما به محیط است بسیار طبیعی جلوه میکند. از این نما میتوانیم برای نشان دادن احساسات و جزئیات چهره استفاده کنیم. در این نما تمرکز روی کاراکتر است و نه محیط اطراف او.
2- POV (Point of View) :
در این نما وقایع از زاویه دید یک کاراکتر ثبت میشود و با حرکت کاراکتر میدان دید و زاویه دید نیز تغییر میکند. این نما در عکاسی و سینما برای انتقال دقیق احساسات و موقعیت یک کاراکتر بسیار کاربردی است. در مستند های ورزشی نیزاز این زاویه زیاد استفاده میشود.
3- زاویه هم سطح شانه ( shoulder level angle ) :
اگر علاقه مند به فیلم و سریال باشید حتما با این نما آشنا هستید. هنگامی که دو کاراکتر در حال مکالمه با یکدیگر هستند فیلم برداری از زاویه هم سطح شانه آنها انجام میشود. بهترین نما در سینما برای به تصویر کشیدن دیالوگ این زاویه است که به شما این حس را القا میکند که شما مقابل کاراکتر قرار دارید. این زاویه کاراکتر را کوتاهتر از چیزی که هست نشان میدهد.
4- زاویه پایین (Low Angle) :
هنگامی که دوربین پایینتر از سوژه قرار دارد و برای ثبت آن زاویه ای رو به بالا دارد به آن نما “زاویه پایین” می گوییم. از این زاویه برای ابهت بخشیدن به سوژه و بزرگتر نشان دادن آن استفاده میشود. این نما در سینما برای پرقدرت نشان دادن قهرمان های داستان بکار می رود.
5- زاویه هم سطح زمین (Ground Level) :
این زاویه گاهی نوعی از “زاویه پایین” محسوب میشود. وقتی دوربین تقریبا هم سطح زمین قرار دارد به آن “زاویه همسطح زمین ” یا “چشم کرم” (worm’s eye) می گوییم. کاربرد این نما در عکاسی و سینما هنگامی است که قصد دنبال کردن مسیر حرکت یک کاراکتر را داریم. استفاده از این تکنیک در فیلم های وسترن بسیار رایج است. همچنین این نما در سینما برای نشان دادن جزئیات و نشان دادن صحنه جرم کاربرد دارد.
6- زاویه بالا (High Angle) :
اگر دوربین بالاتر از سوژه باشد و برای ثبت آن به سمت پایین زاویه بگیرد آن نما را “زاویه بالا” می نامیم. عملکرد و تاثیر این نما برعکس نمای “زاویه پایین” است. از این نما در عکاسی و سینما برای کوچکتر نشان دادن سوژه استفاده میشود. این نما احساس ترس و ناتوانی کاراکتر را به بیننده القا میکند. ترکیب نمای زاویه بالا و نمای زاویه پایین بین دو کاراکتر میتواند صحنه ای از تقابل قدرت و ضعف را بسیار زیبا به نمایش بگذارد.
7- زاویه از بالای سر (Overhead Angle) :
این نما نوعی از “زاویه بالا”ی شدید است که در این نما دوربین در زاویه تقریبا 90 درجه نسبت به سوژه یا کاراکتر قرار دارد. این زاویه تصویری بخصوص ایجاد میکند که در جلب توجه بیننده نقش دارد.
8- چشم پرنده (Bird Eye’s View) :
اگر نما “زاویه بالا” از ارتفاع بیشتری ثبت شود به آن نمای چشم پرنده می گوییم. به این نما “نمای هوایی” نیز گفته میشود که اغلب تصاویر با این زاویه با هلی شات ثبت میشود. در این نما تمرکز بر فضا و محیط است و نه سوژه خاصی. این نما در سینما برای شروع فیلم یا پایان بندی آن بسیار مناسب است.
9- زاویه داچ (Dutch Angle) :
درتمام زاویه های پیشتر، کادر دوربین صاف است و فقط زاویه دوربین نسبت به عمود تغییر میکند اما در “زاویه داچ “کادر اریب است. این نما در سینما و عکاسی برای ایجاد حس اضطراب و تنش در بیننده کاربرد دارد.